czyli
Pisz do mnie więcej…
Czy napisałeś już list, na który ktoś czeka? Tym pytaniem możemy otworzyć informację o nowym przedstawieniu Teatru Nie Teraz– pisze jego twórca i dyrektor Tomasz Antoni Żak, znany reżyser i ceniony publicysta. Przedstawienie jest nowe, ale realizowane w jak najbardziej znanej konfiguracji organizacyjnej oraz artystycznej. „Podróże z Konopnicką. Pisz do mnie więcej” to już nasz czwarty projekt, jaki powstaje we współpracy z Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu. Tym razem, zainspirowani propozycją jego dyrektora Pawła Bukowskiego, sięgnęliśmy do listów autorki Roty i jej córki, aktorki Laury. Kiedyś ludzie pisali do siebie i to pisali dużo oraz ciekawie. Zbiory listów XIX- i XX-wiecznych artystów, przedsiębiorców, rolników czy nawet polityków, to oprócz bezcennej faktografii również prawdziwa literatura.
Przedstawienie powstało w ramach współpracy Ośrodka Praktyk Artystycznych Teatru Nie Teraz w Rudzie Kameralnej i Zakliczyńskiego Centrum Kultury. Premiera odbędzie się w wyjątkowych anturażu, bo we wnętrzach dworku Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu, w najbliższą sobotę 8 lipca 2023 o godz. 17:00. Trzy dni wcześniej, a więc 5 lipca, o godz. 18:00, w ramach otwartej próby generalnej, spektakl „Pisz do mnie więcej” został pokazany w Ratuszu na scenie Zakliczyńskiego Centrum Kultury. W spektaklu, po raz pierwszy zaprezentuje się w zespole TNT Piotr Piecha, aktor Teatru Ludowego w Nowej Hucie, brawurowo wykonując na akordeonie własne kompozycje, specjalnie przygotowane do tego projektu.
Nasz scenariusz, oparty na utworach poetki, oddaje głos dwóm paniom – Marii Konopnickiej oraz jej córce Laurze Pytlińskiej. Rozmawianie „na odległość”, a przecież jednocześnie „twarzą w twarz”, ukazuje z jednej strony kulisy odwiecznego konfliktu pokoleń i w tym przypadku istotnej różnicy zdań, co do wyboru kariery aktorskiej przez Laurę, a z drugiej pokonującą wszystko miłość rodzinną, a w tle ukochanie Ojczyzny. Paniom towarzyszy postać wiejskiego grajka-filozofa komentującego rzeczywistość.
W przedstawieniu wykorzystano kilkanaście wierszy Konopnickiej, w większości mało znanych, a poezja ta na scenie staje się i śpiewem, i muzyką, odsyłającą nas m.in. do wielu skojarzeń folklorystycznych.
Szanowni Państwo!
Drodzy Przyjaciele!
1.
Pierwsze półrocze bieżącego roku to przede wszystkim gorzko-słodkie doświadczenie związane z naszym Ośrodkiem Praktyk Artystycznych. Jak Państwo wiecie, w sierpniu roku 2019 na bardzo „gorące” zaproszenie Towarzystwa Domu Ludowego w Maszkienicach i na podstawie podpisanego z tym Towarzystwem Porozumienia, przejęliśmy w częściowe użytkowanie przedwojenny budynek Domu Ludowego w tej wsi. Tam miały się twórczo puentować edukacyjne i artystyczne doświadczenia czterech dziesięcioleci pracy Teatru Nie Teraz. I faktycznie tak było, począwszy od ówczesnej październikowej uroczystej inauguracji rozpoczętej Mszą św. w nieodległym kościele parafialnym. Był też specjalny pokaz naszego spektaklu „Powrót Norwida”, a na widowni wspaniali goście z różnych stron kraju ze Stanem Borysem, gościem honorowym na czele.
Potem, bardzo szybko zaczął się czas kowidowej smuty, niemniej TNT pracował coraz intensywniej, tak na scenie Domu Ludowego (DL), ale przede wszystkim jak zawsze w podróży…
Od stycznia rozstajemy się z Maszkienicami, choć nie z własnej inicjatywy. Powody obstrukcji (bardzo dalekiej od normalnych międzyludzkich kontaktów) jaką nam zgotowali gospodarze DL są nam nieznane, ale wystarczająco nieetyczna, abyśmy mogli tam dalej być.
2.
I wtedy właśnie, w czas gdy „zima szła do morza”, otrzymaliśmy więcej niż poważną propozycję od Miasta i Gminy Zakliczyn. Z Zakliczynem współpracujemy od ponad dwu dekad (spektakle, warsztaty teatralne, spotkania autorskie, wspólne projekty artystyczne), ale pomimo wieloletnich poszukiwań stałego miejsca dla teatru, nigdy jakoś nie pomyśleliśmy o tej właśnie lokalizacji. A tutaj, proszę! Opatrzność Boża jak widać czuwa nad nami, bo widocznie ten teatr jest jakoś tam w Bożych planach potrzebny. Nie zapominamy również o dobrych myślach, modlitwach oraz wsparciu Przyjaciół, bez których to wszystko dobre, które nam się przydarza byłoby niemożliwe.
18 marca, w wypełnionej po brzegi publicznością Sali Spytki Jordana w zakliczyńskim Ratuszu, a przy okazji premierowego pokazu wznowionej po kilkunastu latach sztuki Teatru Nie Teraz „Intensywność szkła poza percepcją”, odbyła się uroczystość wręczenia nam Aktu Powołania Ośrodka Praktyk Artystycznych Teatru Nie Teraz w Rudzie Kameralnej (to wieś położona w górach 8 km od Zakliczyna). Akt został uchwalony w dniu 1 marca 2023 na posiedzeniu połączonych Komisji Rady Miejskiej w Zakliczynie, a po spektaklu przekazany przez Dawida Chrobaka, Burmistrza Miasta i Gminy Zakliczyn oraz Kazimierza Dudzika, Dyrektora Zakliczyńskiego Centrum Kultury na ręce Aleksandry Żak, Przewodniczącej Zarządu Stowarzyszenia Nie Teraz i Tomasza A. Żaka, Dyrektora Teatru Nie Teraz.
W ten sposób wybudowana kilkanaście lat temu wiejska świetlica staje się naszym nowym domem, który od wielu tygodni powoli „teatralnie” urządzamy z wielką pomocą pani Teresy Kaczor, sołtys Rudy Kameralnej. Odtąd też TNT stał się częścią wyjątkowej oferty Zakliczyńskiego Centrum Kultury. Myślę, że już bardzo niedługo będziemy mogli Państwa do nas zaprosić! Do naszego OPA!
3.
Oprócz wiosennych radości dostosowywania świetlicy w Rudzie Kameralnej do potrzeb OPA, działaliśmy intensywnie, prezentując kilka razy „w trasie” spektakl „Intensywność szkła poza percepcją” oraz prowadząc warsztaty teatralne na zaproszenie miasta i gminy Stary Sącz, a konkretnie Moniki Florek, przed laty aktorki Teatru Nie Teraz, a obecnie kierownika artystycznego góralskiego zespołu folklorystycznego „Bystro Kicora” ze wsi Przysietnica k. Starego Sącza.
Kilkanaście spotkań warsztatowych w okresie od kwietnia do czerwca miało na celu skonstruowanie scenariusza sobótkowego widowiska obrzędowego oraz jego wyreżyserowanie. Tak powstało przedstawienie „MIEDZĄ NIEBA, MIEDZĄ PIEKŁA”, które swą premierę miało 20 czerwca na sali teatralnej starosądeckiego Sokoła z udziałem ponad 20 wykonawców w wieku od 7 do 70 lat. Powstały spektakl łączy w sobie wątki dramatyczne ze słowem, muzyką i tańcem.
Natomiast 25 czerwca w odbudowywanej baszcie zamku melsztyńskiego, w ramach szóstej edycji Biesiady Rycerskiej organizowanej przez Stowarzyszenie Promocji i Rozwoju Gminy Zakliczyn „Klucz” oraz Zakliczyńskie Centrum Kultury, wzięli udział aktorzy-bardowie Teatru Nie Teraz: Marcin Guzik i Tomasz Lewandowski. Jako „Trubadurzy TNT” dali autorski koncert w dwóch odsłonach. Prezentowali własne teksty, własną poezję do własnej muzyki.
4.
A teraz dowiecie się Państwo skąd wziął się tytuł tego listu. Otóż finalne prace TNT nad nową premierą, która będzie już czwartym naszym działaniem we współpracy z Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu, zostały zainspirowane propozycją Dyrektora Pawła Bukowskiego. I tak sięgnęliśmy do listów Marii Konopnickiej z jej licznych podróży i w ten sposób powstał projekt oparty na utworach poetki pt. „Podróże z Konopnicką”. Jego podtytuł to: Pisz do mnie więcej!
Scenariusz oddaje głos dwóm paniom – Marii Konopnickiej (w tej roli Anna Warchał) oraz jej córce Laurze Pytlińskiej (postać tę kreuje Aleksandra Pisz).
Rozmawianie „na odległość”, a przecież jednocześnie „twarzą w twarz”, ukazuje z jednej strony kulisy odwiecznego konfliktu pokoleń i w tym przypadku istotnej różnicy zdań, co do wyboru kariery aktorskiej przez Laurę, a z drugiej pokonującą wszystko miłość rodzinną, a w tle ukochanie Ojczyzny. Paniom towarzyszy postać wiejskiego grajka-filozofa komentującego rzeczywistość (to kreacja Piotra Piechy, aktora Teatru Ludowego w Krakowie, który jednocześnie jest autorem muzyki do wszystkich pieśni wykonywanych w przedstawieniu oraz akompaniatorem na akordeonie).
Pokaz przedpremierowy (próba generalna z publicznością) miała miejsce 5 lipca (środa) w Sali Spytki Jordana w zakliczyńskim Ratuszu o godz. 18.00.
Premiera odbędzie się 8 lipca (sobota) o godz. 17,00 we wnętrzach dworku Muzeum Mari Konopnickiej w Żarnowcu.
Kolejne pokazy są planowane jeszcze tego lata. Pierwszy z nich już 21 lipca w Iwoniczu Zdroju w Restauracji Kawiarni Sanatorium „Klimat” o godz. 18.00.
5.
Kiedy jesteśmy w lipcu, to trzeba nam wspólnie pamiętać o 11 dniu tego miesiąca, czyli o Narodowym Dniu Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach. To sprawa więcej niż ważna i nie tylko dlatego, że mamy właśnie 80 rocznicę tej Zagłady polskości na Kresach, a dokładnie rocznicę Krwawej Niedzieli. I nie tylko dlatego, że pamięć o tym wszystkim jest wciąż i od lat instrumentalnie traktowana przez polityków. Ta data, ta historia, to również swoiste signum tożsamościowe TNT. Nasz spektakl sprzed trzynastu lat – „Ballada o Wołyniu”, wciąż jest jedynym przedstawieniem w polskim teatrze, które poprzez sztukę oddaje hołd prawdzie.
11 lipca (wtorek) o godz. 18,00 zapraszamy do Sali Spytki Jordana w zakliczyńskim Ratuszu na
Specjalny wieczór pamięci
Wołyń 1943. Pamiętamy!
Tak więc, Drodzy Moi, odzywajcie się więcej (!), piszcie więcej (!), szukajcie TNT i zapraszajcie nasz teatr, bo to więcej niż ważne, abyśmy się jednak spotykali.
Aktorzy:
ANNA WARCHAŁ ‒ Maria
ALEKSANDRA PISZ ‒ Laura
PIOTR PIECHA – Antek
scenariusz, scenografia, reżyseria: TOMASZ A. ŻAK
technika: RYSZARD ZAPRZAŁKA
opracowanie muzyczne: PIOTR PIECHA
Na podstawie materiałów organizatorów – Ryszard Zaprzałka
