
czyli: Interferencja wielu iluzji.
Taki tytuł nosi kolejna 35. edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Ulicznych, jaka zagości na tarnowskim rynku w najbliższy weekend w piątek 8 i sobotę 9 lipca. W ciągu dwóch dni wystąpi w naszym mieście osiem teatrów z Polski, Hiszpanii, Togo, Włoch i Szwajcarii, których przedstawienia prezentowane będą na rynku. I tak w piątek wystąpią: Teatr Pinezka (Polska): Sen nocy letniej Clowna Pinezki, Teatr Makata (Polska): Wesele, Kamchàtka (Hiszpania): Kamchàtka, Afuma (Togo): Etsumon (Solidarność). Natomiast w sobotę: Agro the Clown (Włochy): ImproLocura, Ici’bas Company (Szwajcaria): L’Envers, Cia.Maduixa (Hiszpania): Migrare, Teatr KTO (Polska): Arcadia. ULICA jest jednym z najstarszych festiwali teatru plenerowego w Europie Środkowej. Organizowana jest przez Teatr KTO od 1987 roku w Krakowie i wielu innych miastach. ULICA to fenomenalne widowiska, spektakle teatralne, happeningi, improwizacje, a wreszcie kameralne i wielkoformatowe realizacje plenerowe. Tutaj, zaskoczenie łączy się z zachwytem, zadziwienie z podziwem, a spontaniczna radość płynąca z tańca, muzyki i kolorów sprawia, że czujemy się zaproszeni do wspólnej celebracji życia. To czas, gdy TEATR, sztuka i wyobraźnia artystów z całego świata wychodzą na ULICĘ, by rozbawić, rozświetlić i wypełnić nowymi emocjami. Każdego roku, od 35 lat, ULICA Festival wprowadza inny motyw przewodni, kilkadziesiąt tematycznych spektakli, rozdając dzięki temu absolutnie nowe uniesienia, wzruszenia oraz wrażenia – całkowicie BEZPŁATNIE. Tutaj nie ma biletów ani rezerwacji miejsc. Wystarczy, że przyjdziesz… Poniżej szczegółowy afisz tarnowskiej edycji tej imprezy.

Piątek:
15.00 Teatr Pinezka (Polska)
Sen nocy letniej Clowna Pinezki
Poetyckie widowisko uliczne bardzo luźno nawiązuje do słynnej sztuki Williama Szekspira. Gdy Clown Pinezka zasypia, leśne wróżki porywają go w magiczny świat fantazji. Marionetki z puszek po konserwach tworzą plejadę fantastycznych postaci, i oczywiście zło walczy z dobrem. Zielone wróżki ciągle psocą, ale Clown Pinezka z pomocą widzów wygrywa walkę ze złym smokiem, a spektakl kończy się happy endem i marszem weselnym. Spektaklowi taneczno-pantomimicznemu bez słów towarzyszy muzyka Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego.
Scenariusz, reżyseria, marionetki: Przemysław Grządziela
Występują: Tatiana Dekun, Maciej Słowik, Przemysław Grządziela
Czas trwania: 50 minut

Pantomima, klaunada, żonglerka, akrobacje, taniec, sztuka szczudlarska i marionetkowa oraz magia komedii dell’arte – to specjalności gdańskiego zespołu założonego w 1980 roku przez Przemysława Grządzielę. Teatr Pinezka występował m.in. w Kennedy Center w Waszyngtonie, podczas Expo w Sewilli (1992) i w Hanowerze (2000), a także – na zaproszenie konsulatu brytyjskiego – w Ammanie. Nagradzany na największych festiwalach teatralnych na świecie, m.in. w Chinach, Egipcie, Ekwadorze, Japonii, Jordanii, Meksyku, Palestynie, Rosji, Tunezji czy USA.

16.00 Teatr Makata (Polska):
Wesele
Spektakl bada tematykę rytualnego połączenia kobiety i mężczyzny. Dramaturgia oparta jest na obrzędzie weselnym i towarzyszących mu pieśniach, tańcach i zwyczajach inspirowanych Weselem Stanisława Wyspiańskiego i tradycjami ludowymi. Widowisko ma formę podroży, której akty rozgrywają się w kolejnych odsłonach. Forma Wesela animuje przestrzenie miejskie – „nieteatralne”: ulice, place i skwery, przez które widzowie podążają w orszaku. Poprzez uczestniczenie w śpiewach, tańcach, zabawach stają się gośćmi weselnymi. Rytuał przejścia zostaje ubarwiony szczyptą ironii, absurdu i kiczu. Aktorzy tworzą muzykę na żywo – grają i śpiewają. Przedstawienie dotyka wielu płaszczyzn życia współczesnego człowieka, jest metaforą współczesnego świata podzielonego na tych dobrych i tych złych.
Reżyseria: Wiktor Wiktorczyk
Występują:
Monika Borysiak, Renata Daszczuk, Monika Maliszewska-Lis, Anna Mika, Katarzyna Stefanowicz, Sylwia Zdunkiewicz, Artur Lis, Piotr Świtalski, Artur Żebrowski oraz Smorągiewicz Band.
Czas trwania: 50 minut

Teatr Makata powstał w 1995 roku. Od początku istnienia grupa skoncentrowana jest na badaniu granic teatru. Spektakle buduje w sceneriach eksperymentalnych: plenerach czy przestrzeniach industrialnych; nie stroni od form sytuujących się na pograniczu teatru, takich jak happening i sztuki wizualne.

18.00 Kamchàtka (Hiszpania):
Kamchàtka
Osiem osób. Każda posiada tylko jedną walizkę. Przechodnie czy imigranci? Nieświadomi reguł zachowania w mieście, jego tajników i stylu życia, wędrują i odkrywają, jakby przybyli z odległego lądu. Ich pomysłowość i ciekawość powodują, że skrupulatnie badają wszystko wokół, dziecinni w krokach i ruchach. Wszystko jest tu nowe. Każda rzecz jest pretekstem do kolejnej zabawy. Powoli przemieszczają się i wciągają do wspólnych działań publiczność napotykaną po drodze. Kamchàtka to sen – sen pośród naszej rzeczywistości.
Kamchàtka pozwala na snucie serii subtelnych gier, rzeczywistych, a zarazem nieprzewidywalnych, które toczą się pomiędzy zespołem i publicznością. Tę ostatnią tworzą przede wszystkim mieszkańcy miasta goszczącego artystów, którzy pytają: „Skąd oni przyszli? Kim oni są?”. Targani mieszanymi uczuciami widzowie będą musieli podjąć decyzję. Wybierają otwarty umysł czy życie w strachu? Tolerancję czy obojętność? Różnorodność czy jednorodność? Czy budować przyszłość z postaciami z Kamchàtki czy też ją odrzucić? Kamchàtka to przede wszystkim lustro naszych zachowań wobec Odmiennych, Obcokrajowców, Innych.
Wielka Nagroda Jury, MiramirO – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ulicznych w Gandawie, Belgia, 2008.

Oryginalny pomysł i kierownictwo artystyczne: Adrian Schvarzstein
Wykonawcy i twórcy:
Cristina Aguirre, Maïka Eggericx, Sergi Estebanell, Claudio Levati, Andrea Lorenzetti, Judit Ortiz, Lluís Petit, Josep Roca, Edu Rodilla, Santi Rovira, Gary Shochat, Prisca Villa, Amaya Mínguez, Jordi Solé
Premiera: FiraTàrrega, Hiszpania, 2008
Czas trwania: 60 minut
Specjalne podziękowania dla Escena Poblenou i Centre Civic Can Felipa, Barcelona
Wsparcie tournée: Institut Ramon Llull & INAEM
Kamchàtka to kolektyw artystyczny, którego członkowie – reprezentujący różne narodowości i dyscypliny – po raz pierwszy spotkali się w Barcelonie w 2006 roku. Kierowani tymi samymi zainteresowaniami i obawami pod artystycznym kierownictwem Adriana Schvarzsteina zaczęli intensywnie trenować improwizację grupową na ulicach Barcelony i badać temat migracji. Barcelona… idealne miasto do konfrontacji ze społeczeństwem obciążonym sprzecznościami i pogrążonym w głębokich problemach integracji.

19.00 Afuma (Togo):
Etsumon (Solidarność)
Popis szczudlarski barwnie połączony ze sztuką żonglerki, tworzeniem żywych rzeźb oraz elementami komedii. Artyści, którzy patrzą na publiczność z wysokości pięciu metrów, zachwycają umiejętnościami – a wszystko to w rytmie afrykańskich bębnów i w atmosferze dobrej zabawy!
Scenariusz i reżyseria: Afuma
Występują:
Szczudlarze: Ayena Kassegne (Kass), Apedo Marcellin (Makinzo), Kinglo Honoré (Honokssi)
Perkusiści: Tchalla Kossi (You), Samba Diarra
Premiera: Rue Dance, Niamey, Niger
Czas trwania: 25 minut
W języku ifè, używanym w regionie Atakpamé (środkowe Togo), afuma to nadrzewna, rosnąca na rafii paproć, z której wykonywane są szczudła. Kiedy w 2012 roku togijska grupa rozpoczynała działalność, wybrała właśnie tę nazwę, aby podkreślić ideę nieustannego doskonalenia swych umiejętności w sztuce szczudlarskiej. Zespół czerpie z tradycji przodków, wzbogacając występy własnymi innowacyjnymi pomysłami.

Sobota:
16.00 Agro the Clown (Włochy):
ImproLocura
Nieprzewidywalne i przezabawne uliczne show, które przełamuje codzienny, nieco nudnawy i całkiem zwyczajny rytm miasta. Ta niespodziewana przerwa w codzienności wyrywa nas z rutyny w prowokacyjnym, zabawnym i ekstrawaganckim stylu. Improwizowany pokaz łączy w sobie pantomimę, techniki klaunady i zachwycające efekty dźwiękowe.

Spektakl zdobył główną nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Artystów Ulicznych w szwajcarskim Vevey w 2019 roku.
Reżyseria i wykonanie: Luca Della Gatta
Premiera: Włochy, 2018
Czas trwania: 45 minut
Luca Della Gatta rozpoczął edukację w zakresie sztuki cyrkowej w szkole Carampa w Madrycie. Ten czas przybliżył mu życie klauna. Później artysta zaczął studiować teatr fizyczny i pantomimę w madryckiej szkole Nouveaux Colombier kierowanej przez José Pirisa, ucznia Marcela Marceau.
Miał okazję uczyć się u Roberta Escobara i Igóna Lerchundiego w Buenos Aires, a następnie na Uniwersytecie Sztuk Performatywnych Philipa Radice’a w Turynie. Od 2010 roku jako Agro the Clown występuje na placach najważniejszych miast Europy oraz na międzynarodowych festiwalach ulicznych.

17.00 Ici’bas Company (Szwajcaria):
L’Envers
Ten występ jest jak przebłysk szaleństwa na rogu ulicy. Artyści zajmują skrawek sztucznej murawy i zapraszają przechodniów do zatrzymania się i zaczerpnięcia świeżego powietrza. Ten niewielki, acz przytulny obszar czerpiący z natury pozwala na swobodne oderwanie się od reszty świata. To rodzaj pola bitwy, a zarazem placu zabaw. Wspomnienia krążą tu pomiędzy dzieciństwem a dorosłością. Artyści proponują chwilę oderwania się od codzienności, szansę na ponowne odkrycie otaczającej nas architektury, do której jesteśmy tak przyzwyczajeni. Prostota i surowa teatralność tańca i akrobatyki pozostawiają przestrzeń na ujrzenie zamiast wykonawcy – człowieka.
Twórcy: Mathias Reymond & Christine Daigle
Współpraca, scenografia, dramaturgia: Julien Brun
Występują: Mathias Reymond & Ambre Aucouturier
Premiera: Festival Kunsten op Straat, Holandia
Czas trwania: 40 minut

18.00 Cia.Maduixa (Hiszpania):
Migrare
Cztery kobiety i pusta przestrzeń. Pusta, lecz zarazem pełna przeszkód i niewidzialnych granic, irracjonalnej nienawiści i bezpodstawnych uprzedzeń. Kobiety musiały opuścić ojczyznę, a kraj, do którego przybyły, również je odrzucił. Przemieszczają się, szukając swojego miejsca. Miejsca, w którym mogą osiedlić się i zakorzenić – żyć. Miejsca, które mogłyby nazwać domem. Proszą o to całymi sobą. I będą o to walczyć. Ten spektakl to ich walka. Bitwa czterech silnych, odważnych i wytrzymałych kobiet.
Pomysł i reżyseria: Joan Santacreu
Występują:
Laia Sorribes, Melissa Usina, Paula Quiles, Sara Canet
Premiera: FiraTàrrega, Hiszpania, 2021
Czas trwania: 40 minut
Wykorzystanie szczudeł jako kluczowego elementu w opowiadaniu historii stało się znakiem rozpoznawczym utworzonej w 2004 roku przez Joana Santacreu grupy Maduixa. Otwierają one przestrzeń do nawiązania dialogu między tańcem, gestem i równowagą, umożliwiając odkrywanie nowego języka scenicznego.
Na przestrzeni lat artystyczne kreacje Cia.Maduixa otrzymały ponad 20 nagród, w tym trzy nagrody Max (Premios Max de las Artes Escénicas) i cztery nagrody dla najlepszego spektaklu podczas FETEN (Feria Europea de artes escénicas para niños y niñas – Europejskich Targów Sztuk Perfomatywnych dla Dzieci). Zespół odwiedził ponad 25 krajów na całym świecie i gościł na wielu międzynarodowych festiwalach.

19.00 Teatr KTO (Polska):
Arcadia
Seans lamentacyjny bez słów
Niezależnie od tego, którego zakątku globu jesteśmy mieszkańcami, zagubiliśmy zdolność przysiadania na ulicznych i osiedlowych ławkach. Ta niegdysiejsza domena ludzi wieku dojrzałego, bezpowrotnie dziś utracona, pozbawia człowieka umiejętności obserwacji świata i przyglądania się mu. Spoglądania za jego horyzont. Wpatrywania się w ten symbol nadziei na tak potrzebne odrodzenie. Inspirowana Różewiczowskim Et in Arcadia ego podróż płonnych wiar do kolebki śródziemnomorskiej kultury staje się poematem o kondycji cywilizacji.
W najnowszej premierze Jerzy Zoń nakazuje wytężać wzrok do wszechwidzenia. Demaskuje czas teraźniejszy jako wybornego mordercę przeszłości. Idące za tym nieodparte poczucie tęsknoty – za światem, za sztuką, za sobą samym – wraz z pragnieniem posiadania daru przenośnych korzeni towarzyszyć nam będą od pierwszej aż do ostatniej sceny tego lamentacyjnego seansu pozbawionego słów. Jego autor maluje arkadyjski pejzaż z wszystkiego, co najpiękniejsze i najokrutniejsze w ziemskim życiu, w którym echa mitycznych słów dopadają nas w każdym zakamarku.
Scenariusz, reżyseria, opracowanie muzyczne: Jerzy Zoń
Występują:
Magdalena Dymsza, Paulina Lasyk, Grażyna Srebrny-Rosa, Marta Zoń, Sławomir Bendykowski, Aleksander Kopański, Tomasz Łukawski, Franciszek Muła, Szymon Pater, Mieszko Syc
Czas trwania: 60 minut
Teatr KTO powstał w 1977 roku. Działalność zainaugurował spektaklem Ogród rozkoszy. Pierwszych dziesięć zamkniętych pokazów zobaczyło kilkuset widzów, ponad rok później – niemal trzy tysiące w Krakowie i różnych miastach Polski.

W 45. sezonie artystycznym statystyki wyglądają zgoła inaczej: ponad 80 tytułów – zarówno tych na scenie, jak i na ulicy – obejrzało w Polsce i na świecie około trzech milionów widzów. Teatr gościł w ponad 250 miastach w przeszło 40 krajach na pięciu kontynentach. Spektakle prezentował m.in. w Brazylii, Chinach, Iranie, Japonii, Kanadzie, Kolumbii, Korei Południowej, Kostaryce, Meksyku, Tunezji, USA i niemal wszystkich krajach Europy.
Światowa renoma Teatru KTO to także liczne międzynarodowe projekty. Do najważniejszych należy zaliczyć m.in. spektakl Operacja Opera przygotowany z Norweską Narodową Operą w Oslo oraz instalację teatralną Uchodźcy zrealizowaną w Lipsku z okazji 20. rocznicy upadku muru berlińskiego dla 120-tysięcznej widowni.
Od początku istnienia Teatru KTO jego dyrektorem jest Jerzy Zoń.
R.Z.