Pegazem po Tarnowie - 610
Fortelem w Księcia Pana
czyli jak odzyskać coś co nie było nasze...
Zamek tarnowski przez wieki był rezydencją właścicieli Tarnowa - symbolem i dumą miasta, które powstało u jego stóp. W tym roku mija 690 lat od rozpoczęcia wznoszenia tej potężnej budowli. W tym roku mija dokładnie 80 lat od deklaracji księcia Romana Sanguszki o przekazaniu miastu ruin zamku wraz z 17 hektarami na Górze Św. Marcina z pragnieniem i zastrzeżeniem, by utworzyć tam „Park Niepodległości Miasta Tarnowa im. Romana Księcia Sanguszki powstańca z 1831 roku i Sybiraka”. W jej sformalizowaniu przeszkodził wybuch II wojny światowej. Książę nie zdążył prawnie uregulować darowizny i do dziś trwa spór o zamkowe wzgórze, a ruiny nikną w oczach. Wkrótce obchodzić będziemy też setną rocznicę odzyskania niepodległości. To idealny moment, aby wreszcie zakończyć ten bezsensowny spór i dokończyć dzieła, które wówczas zostało zapoczątkowane - przekonuje radnyJacek Łabno. Jak mówi pomysłodawca nowego otwarcia w relacjach magistratu z brazylijskimi potomkami księcia Romana Sanguszki, teraz trzeba się umówić i zapoznać księcia Pawła Sanguszkę z projektem uchwały. – Jeżeli Rada Miejska przystępuje do pewnego rodzaju zamierzeń i marzeń jego dziadka, to mam nadzieję ucieszy to księcia Pawła i zmieni to relacje tak bardzo niedobre z miastem. W parku byłyby też akcenty z historii rodu jego rodziny. Chcemy, by książę to ocenił i myślę, że to przełamie lody. Po ludzku powinien zapomnieć, ale to wymaga też współpracy z księciem. Nasz krok jest zapoczątkowaniem innego spojrzenia na ten konflikt i mam nadzieję, że ten rok wreszcie zaowocuje odzyskaniem wzgórza – mówi radny.
Póki co, miasto od 10 lat próbuje na drodze sądowej odzyskać wzgórze zamkowe na podstawie reformy rolnej z 1944 roku oraz dekretu o majątkach opuszczonych i poniemieckich. Jedna z poprawek do projektu tegorocznego budżetu Tarnowa zakłada zaciągnięcie przez miasto miliona złotych kredytu na przeprowadzenie prac konserwacyjnych na Górze św. Marcina. Jej autor - Jacek Łabno, liczy na przełom w ciągnącym się od dekady sporze o prawo do zamkowego wzgórza. Zaciągnięcie kredytu na rzecz przyszłych prac na Górze św. Marcina uzależnione będzie od tego, czy książę Paweł Sanguszko - spadkobierca rodu, zrzeknie się zamkowego wzgórza na rzecz miasta. - Do tej pory z Tarnowa wysyłane były do niego niemal wyłącznie negatywne sygnały w tej sprawie. Magistrat założył mu sprawę w sądzie, chciano mu nawet odebrać honorowe obywatelstwo. To była zła droga - twierdzi Łabno. I namawia, by rada miejska, Fundacja Hetmana Jana Tarnowskiego i Stowarzyszenie Zamek Tarnowski czym prędzej wysłały list z propozycją kompromisu. - Jeżeli książę zobaczy, że miastu zależy na tym, aby zadbać o to ważne miejsce, to zmieni stanowisko i przekaże tę działkę Tarnowowi. Za milion złotych można byłoby utworzyć zręby parku Niepodległości, który upamiętniać będzie również jego przodków - dodaje. Jak na razie na ten cel udało się zabezpieczyć w budżecie kwotę... 100 tyś. zł.
Ps.Ps.Przypomnijmy że aktualna jest wciąż oferta księcia Pawła o odsprzedaniu terenu miastu za milion zł, czyli jedną trzecią jego wartości. - Nie możemy tego odkupić, bo stoimy na stanowisku, że teren ten miastu się należy. To byłoby nielogiczne i wbrew prawu - tłumaczą magistraccy urzędnicy.
Pitavale - 113
wg. Jerzego Reutera
Miłość w teatrze
To nie tylko sceniczne dramaty, pisane przez wielkich dramaturgów, to także zwykła proza życia, schowana gdzieś głęboko za tajemniczymi kulisami, w garderobach, pracowniach i emocjach, jakże ważnych dla każdego artysty. To raczej zrozumiałe, że życie na scenie musi przenosić się gdzieś głębiej i odciskać swoje piętno na dniu codziennym uczestników tego niecodziennego dell`arte. Pan elektryk z tarnowskiego teatru był młodym i bardzo przystojnym mężczyzną, a mało tego, był nad wyraz ambitny i rządny wejścia na scenę w jakiejś wyrazistej pozie, by zaimponować wszystkim. Jednak pozostałoby to w sferze nocnych marzeń, gdyby do naszego teatru nie została zatrudniona młoda, tuż po studiach, piękna aktorka. A byla tak powabna, że skupiała na sobie gorący wzrok wszystkich mężczyzn i zadrosne spojrzenia kobiet. Elektryk – tak go nazwiemy, by nie urągać jego pamięci – zakochał się od pierwszego wejrzenia, co było zawsze widoczne na oświetlanej przez niego scenie i rozpoczął powolne eksponowanie przed wybranką swoich wdzięków.
List do redakcji
Strzał w kolano
My, Polacy i katolicy, daliśmy się zepchnąć do narożnika, a tryumfy święci kultura lewacka, oparta często na bluźnierstwie, profanacji, agresji wobec Boga i społeczeństwa, które się do niego przyznaje. To już nie jest - użyję cytatu - "odważne stawianie bolesnych pytań", tylko jawna, prostacka agresja wobec chrześcijan, a my nie umiemy się temu przeciwstawić. Ale jak mamy to robić, skoro w tę kulturę antychrześcijańską pompuje się wielkie pieniądze, że wspomnę tylko "słynną" Klątwę w Teatrze Powszechnym w Warszawie, a ta, która odnosi się z szacunkiem do Boga, jest uprawiana przez jakichś niedobitków, uparciuchów, stracenców (najlepszym przykładem jest tarnowski TEATR NIE TERAZ) , którzy robią to za darmo albo za półdarmo. Jak mamy konkurować? Trzeba pokory i determinacji, żeby wierzyć, że taka praca ma sens. W dodatku Kościół, który powinien być promotorem takiej kutury, na poziomie instytucjonalnym najczęściej zainteresowany jest bardzo tradycjonalnymi formami sztuki kościelnej. Główne wspiera festiwale chóralne, organowe, zespoły pieśni i tańca, a czasem nawet orkiestry strażackie... Promując głównie taką ludową kulturę przyznaje się do tego, że Ewangelia nie do końca może być inspiracją dla współczesnych artystów. To jest strzał w kolano! Poza tym, w wielu miejscach pokutuje myślenie, że kultura chrześcijańska powinna być za" Bóg zapłać". Ale jeżeli coś ma być naprawdę dobre, to nie może być robione "po godzinach". To musi być zrobione w pracy! A tę trzeba godziwie opłacić, bowiem twórca powinien poświęcić na komponowanie, malowanie, śpiewanie, czy robienie teatru - cały swój czas, wszystkie zdolności, warsztat. Sztuka chrześcijańska to wielki oręż ewangelizacyjny. Szkoda, że wciąż tli się jeno w katakumbach... A w kościołach króluje jarmarczna tandeta i bezguście, co widać choćby w wielkanocnych dekoracjach, pasjach i innych celebracjach.
Korzystałem z wywiadu Kuby Kornackiego - aktora, reżysera i lidera zespołu KANAAN dla Gościa Niedzielnego Nr 12 z 25.03.2018.
Źródło - gość.pl
Plac Sobieskiego: Teren prywatny
czyli „Zemsta” po tarnowsku.
Chociaż plac Sobieskiego w centrum Tarnowa powszechnie uważany jest za przestrzeń publiczną, to jak donosi Bartłomiej Maziarz - reporter Radia Kraków, formalnie część placu należy do właściciela przylegającej kamienicy. Konkretnie chodzi o działkę w kształcie trójkąta, która ma powierzchnię 350 m kw. Batalię o ten skrawek toczą prywatni właściciele z miastem. Magistrat stara się zasiedzieć ten teren. Spór wyszedł na jaw podczas niedawnej... awantury o kwiatki, konkretnie begonie, i coraz bardziej się zaostrza. Widząc zaniechania w należytym utrzymaniu tego terenu miasto zleciło posadzenie w wyznaczonym miejscu kwiatków. Wtedy właściciel wezwał policję. Kwiatki należące do miasta zostały wyrwane i zniknęły. Dlatego urzędnicy powiadomili policję o kradzieży. Właściciel, notabene zajmujący się m.in. projektowaniem i urządzeniem zieleni, posadził tam krzewy. Niedawno na lampach ustawionych na placu Sobieskiego pojawiły się tabliczki: "Teren Prywatny. Zakaz handlu". Jednak wkrótce zostały zdemontowane. Poza tym formalnie plac Sobieskiego jest... drogą publiczną. "Przepisy są takie, że właścicielem dróg publicznych może być tylko i wyłącznie skarb państwa albo samorząd, a nie osoby prywatne" – tłumaczy magistracki radca prawny. No cóż, mocium panie – chciałoby się zakrzyknąć – hej Gerwazy! Daj gwintówkę, niechaj strącę tę makówkę… A tak w ogóle, to: słuchać hadko!
Zdearzenia 2018
Ten obrażający językowych ortodoksów i budzący estetyczny sprzeciw tytuł, to nazwa święta naszego miasta, które w tym roku zorganizowano nam w dniach 21-24 czerwca. Widać chodziło o to, żeby już sama nazwa budziła kontrowersje, co się rzeczywiście magistrackim magikom od PR udało. Ciekawe, czy ten pseudo promocyjny chocholi taniec, ne tylko wokół kultury, skończy się wraz z jesiennymi wyborami... Dni Tarnowa rozpoczęły się w gruntownie zrewitalizowanym Amfiteatrze przy ul. Kopernika, miejscu kultowym dla kilku pokoleń tarnowian. Podczas gali inauguracyjnej wręczone zostały stypendia artystyczne, tytuły „Nauczyciel z Kulturą”, Nagrody Miasta Tarnowa oraz Złoty Dukat. Galę wręczenia nagród uświetniły „Nie-zapomniane tarnowskie piosenki” w aranżacji Bartka Szułakiewicza. W piątkowe popołudnie na Rynku zabrzmiała muzyka legendy gitary – Carlosa Santany w wykonaniu zespołu Leszka Cichońskiego z udziałem Jose Torresa. W drugiej części wystąpiła Kasia Kowalska, która w tym roku obchodzi jubileusz 25-lecia działalności artystycznej. Sobotni koncertowanie rozpoczęła młoda tarnowska formacja New Chapter, po której swoje jubileuszowe koncerty zagrali Przystanek Mrówkowiec (20-lecie) i Andrzej Sikorowski z zespołem Pod Budą (40-lecie). W sobotę muzyka popłynęła również z amfiteatralnej sceny - zagościł bowiem na niej Kwartet Con Affetto. Muzyczne wydarzenia tegorocznych Zdearzeń zamknie niedzielny spektakl Teatru Solskiego „Bądź taka, nie bądź taka”, który tarnowianie będą mogli obejrzeć w Amfiteatrze. Jak co roku podczas Zdearzeń odbywał się Jarmark Galicyjski prezentujący zarówno wyroby i produkty regionalne, jak również sztukę ludową. Przez dwa dni (22-23 czerwca) na ulicy Wałowej tarnowianie i turyści mogli obejrzeć i zakupić rękodzieło, poznać wygasające zawody, skosztować regionalnej kuchni. W programie nie zabrakło także wydarzeń integrujących mieszkańców. W tym roku zaplanowano poszukiwania kwiatu paproci (park na Piaskówce), piknik rekreacyjno-sportowy (park Sanguszków), piknik rodzinny „Wakacje – bawmy się bezpiecznie” (tarnowskie Błonia) oraz liczne imprezy sportowe. Niestety, plany organizatorów mocno skomplikowała pogoda: było wietrzno i deszczowo, co odbiło się na frekwencji. Ale też, prawdziwych kulturalnych fruktów było niewiele. No cóż, jaka władza – takie święto. Jaki pan, taki kram… czyli jarmark. A igrzyska są potrzebne nawet jak król jest nagi. Może wtedy szczególnie...
Zdearzenia z Kupałą w tle
Jak zwykle o tej porze, w naszym galicyjskim miasteczku odbywają się Zdearzenia będące spadkobiercami niegdysiejszych Dni Tarnowa. Niejako w ich cieniu minęła Noc Kupały, zwana też nocą kupalną, kupalnocką, kupałą. To słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca, obchodzone w czasie najkrótszej nocy w roku, co przypada około 21-22 czerwca. W krajach anglosaskich pod nazwą Midsummer, w germańskich Mittsommerfest. Kościół katolicki, nie mogąc wykorzenić corocznych obchodów pogańskiej Sobótki z wywodzącej się z wierzeń słowiańskich obyczajowości, podjął próbę zasymilowania święta z obrzędowością chrześcijańską (stąd późniejsza wigilia św. Jana – potocznie zwana też nocą świętojańską, posiadająca wówczas wiele zapożyczeń ze święta wcześniejszego – obchodzona w nocy z 23 na 24 czerwca. Na południu Polski, Podkarpaciu i Śląsku uroczystość o podobnym charakterze zwie się sobótką lub sobótkami, na Warmii i Mazurach palinocką. Nazwa Noc Kupały, kupalnocka utrwaliła się w tradycji Mazowsza i Podlasia. Symbolicznym ersatzem tamtego słowiańskiego święta miała być „zdearzeniowa” próba poszukiwania kwiatu paproci w niedawno gruntownie odnowionym parku na Piaskówce.
Pozdrowienia z Tarnowa. Od Azotów do Humanopolis
Rozpoczynające się właśnie dawne Dni Tarnowa czyli Zdearzenia 2018, to dobry pretekst do przypomnienia, jak nas widzą inni, jak zapamiętali Tarnów m.in. dziennikarz Martin Pollack, malarz Stanisław Wyspiański, premier Eugeniusz Kwiatkowski, pisarz Paweł Huelle, malarz Wilhelm Sasnal, Żyd Abraham Chomet czy poeta Mieczysław Jastrun. "Na początku była wieś, aż na mocy przywileju królewskiego Spycimir herbu Leliwa, wojewoda krakowski lokował miasto. Odtąd Tarnów był miastem prywatnym kolejno rodów Tarnowskich, Ostrogskich, Zasławskich i Sanguszków, aż stał się miastem cesarsko-królewskim. Z dawnych czasów pozostały mu ruiny zamku, ratusz, bazylika i renesansowe kamieniczki. Dorabiał się stopniowo wszystkiego tego, co powinno mieć galicyjskie miasteczko: kolei, secesyjnej architektury, kawiarni w wiedeńskim stylu, pomnika Mickiewicza, przy którym mogą odbywać się patriotyczne uroczystości. Właściwie to nie miasteczko, gdyż na galicyjską skalę Tarnów był metropolią, trzecim co do wielkości miastem, po Lwowie i Krakowie. Choć ta metropolitarność może jednak jest pojęciem lekko na wyrost, gdyż jak stwierdził Karol Estreicher: "miasta galicyjskie zawsze były ospałe, leniwe, bez światła, bez pragnień rozrywek szlachetnych. Takimi były, takimi są i na długo będą. Najmniejsze miasteczko Królestwa wyżej stało od Przemyśla, Rzeszowa, Tarnowa, Jasła lub Sącza, nad którymi unosi się tuman ciemnoty".
