"Płonie ognisko i szumią knieje..."

Ta znana powszechnie pieśń, śpiewana przy obozowych ogniskach przez całe pokolenia harcerzy, powstała równo 100 lat temu w Tarnowie. Dokładnie w domu przy ulicy Narutowicza, tam gdzie dziś mieszczą się Tarnowskie Wodociągi. Jej autor to bardzo ważna postać polskiego harcerstwa, poeta, scenarzysta, działacz społeczny i ostatni Delegat Rządu na Kraj od czerwca 1945 Jerzy Braun. To on kilka dni temu został upamiętniony na wielkoformatowych grafikach, które zawisły na budynku Tarnowskich Wodociągów przy ulicy Narutowicza. Obok portretu umieszczono słowa napisanej i skomponowanej przez pisarza pieśni "Płonie ognisko i szumią knieje...".  Taka forma uczczenia Jerzego Brauna to inicjatywa dr Marii Żychowskiej - historyk, harcerki i wieloletniej szefowej Archiwum Państwowego w Tarnowie. Wsparła ją Rada Osiedla Starówka i Tarnowskie Wodociągi. - Mieszkanie Jerzego Brauna mieściło się na pierwszym piętrze naszego secesyjnego budynku, zwanego wtedy Białym Domem - tłumaczy prezes spółki Tadeusz Rzepecki, autor opracowania „Historia tarnowskich wodociągów i kanalizacji. Od drugiej połowy XV wieku do 2010 roku”. Imię Jerzego Brauna do niedawna (1.09.2017) nosiło jedno z najlepszych tarnowskich gimnazjum – popularna „4” przy ulicy Bitwy pod Studziankami, gdzie mieściła się znakomicie zorganizowana izba pamięci tego wybitnego Tarnowianina. Dzięki byłej już (niestety!) dyrektor Barbarze Kuklewicz  swoje siedziby znalazły tam m.in. stowarzyszenia tarnowskich Kresowian i Sybiraków. To tam  znalazł swoje artystyczne przytulisko Teatr Nie Teraz, z którym mocno zaprzyjaźniony jest prof. Kazimierz Braun – jeden z najwybitniejszych ludzi polskiego teatru, od lat 80-tych XX wieku mieszkający i pracujący w USA. To właśnie jego stryjem był Jerzy Braun. 

Czytaj więcej...

Krwawa niedziela

Druga niedziela lipca jest tradycyjnym terminem obchodów rocznicy tzw. Krwawej Niedzieli na Wołyniu. 75 lat temu, w niedzielę 11 lipca 1943 r. rozpoczęła się masowa akcja przeciwko ludności polskiej przeprowadzona przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) na Wołyniu, określana mianem rzezi wołyńskiej. Zbrodni dokonano w latach 1943–1945. Jej sprawcy - Organizacja Nacjonalistów Ukraińskich frakcja Stepana Bandery (OUN-B) oraz jej zbrojne ramię Ukraińska Armia Powstańcza (UPA) we własnych dokumentach planową eksterminację ludności polskiej określali mianem "akcji antypolskiej". Według szacunków polskich historyków ukraińscy nacjonaliści zamordowali w latach 1943-1945 na Wołyniu i w Galicji Wschodniej ok. 100 tys. Polaków. 40-60 tys. zginęło na Wołyniu, 20-40 tys. w Galicji Wschodniej, co najmniej 4 tys. na terenie dzisiejszej Polski. Kulminacja tych wydarzeń, określanych mianem zbrodni wołyńskiej, nastąpiła właśnie 11 lipca 1943 r., gdy oddziały UPA zaatakowały ok. 150 polskich miejscowości. 11 lipca w całej Polsce po raz kolejny  obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar  Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian. Dla nas, ludzi Teatru Nie Teraz, to również wyjątkowy dzień. To my  jako pierwsi w Polsce zrealizowaliśmy spektakl pt. „Ballada o Wołyniu” (scenariusz, reżyseria i scenografia T.A. Żak),  którego premiera odbyła się 23/24 maja 2011 r. w Muzeum Niepodległości w Warszawie. Do dzisiaj zagraliśmy go blisko 100 razy w całej Polsce.

Czytaj więcej...

„Wiatr od Wschodu”

Onegdaj,  w piątek i sobotę, 6 – 7 lipca  tarnowskim rynkiem zawładnęły teatry uliczne z Chile, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Izraela, Korei Południowej i Ukrainy. A wszystko to działo się w ramach  31. edycji Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Ulicznych. „Ulica” to jedno z najstarszych w tej części Europy wydarzeń, poświęconych światowemu teatrowi plenerowemu. Festiwal, organizowany przez Teatr KTO z Krakowa, odbywa się od 1988 roku, a rok temu po raz pierwszy gościł także w Tarnowie. Każdej edycji festiwalu towarzyszy przesłanie. W tym roku to hasło „Wiatr od Wschodu”, bo celem organizatorów jest pokazanie teatrów ulicznych i plenerowych, tworzących swoje spektakle na Wschód od Europy. Sądząc po frekwencji, to był prawdziwie rodzinny weekend – kolorowy i roztańczony, integrujący i edukujący. Brawa dla organizatorów!

Czytaj więcej...

Jazzowy Rynek

Kolejny raz na tarnowskiem rynku odbywa się coroczna jazzowa celebra. Przez trzy kolejne piątki Tarnowskie Towarzystwo Jazzu Tradycyjnego „Leliwa” organizuje  w centrum tarnowskiej starówki Letni Festiwal Jazzu Tradycyjnego „JAZZ-owy Rynek” – cykl koncertów plenerowych z udziałem wyjątkowych gości. Impreza odbywa  się w ramach United Europe Jazz Festival, przedsięwzięcia, które obejmuje festiwale w Salgótarjan (Węgry), Bańskiej Bystrzycy (Słowacja), Hradec Kralove (Czechy), a także w miejscowościach związanych z Małopolską Wiosną Jazzową (Zakopane, Krynica, Tarnów). To już jedenasta odsłona tej popularnej imprezy mającej swoich zagorzałych fanów, na stałe wpisana w kalendarz imprez kulturalnych Tarnowa.  Tradycyjnie odbywa się ona w lipcu, aczkolwiek w tym roku jej inauguracja miała miejsce w ostatni piątek czerwca. Podczas tegorocznego „Jazzowego Rynku" usłyszymy cenione w środowisku jazzowym zespoły oraz solistów z Polski, jak i zagranicy, m.in. Jazz Band Ball Orchestra & Stanley Breckenridge, Five O'clock Orchestra, Miskolc Dixieland Band, Leliwa Jazz Band, czy Bartek Szu i Te Fajne Dziewczyny. Sercem festiwalu jest scena plenerowa na tarnowskim Rynku, ale liczne imprezy odbywać się będą również w klubie festiwalowym Bombay Music. Już tradycyjnie każdy z koncertów na Rynku zwieńczony będzie głośną i barwną paradą nowoorleańską z udziałem publiczności. Po koncertach na Rynku organizatorzy zapraszają do klubu Bombay Music, gdzie odbędą się Jam Session's z udziałem gości Festiwalu oraz tarnowskich jazzmanów.

Czytaj więcej...

Refleksje nad prawdą

... Współcześnie wielką boleścią człowieka jest brak Boga.

W Sanktuarium Maryjnym na Warmii w Gietrzwałdzie koło Olsztyna rozpoczęły się w sobotę, 30 czerwca, uroczystości ogólnopolskiego Dnia Pokutnego. Odbywa się on pod hasłem "Od wolności wewnętrznej do wolności zewnętrznej", a inspiracją do jego zorganizowania jest 100. rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości. Na ziemiach polskich jedyne, uznane oficjalnie przez Watykan, objawienia miały miejsce właśnie w Gietrzwałdzie, małej miejscowości, także dzisiaj liczącej ledwie 300 mieszkańców - jednym z 12 na świecie miejsc objawień maryjnych uznanych przez Stolicę Apostolską za autentyczne. Wydarzyły się one 141 lat temu, blisko dwadzieścia lat po objawieniach w Lourdes. Trwały prawie trzy miesiące: od 27 czerwca do 16 września 1877 roku. Wizjonerkami były dwie dziewczynki – trzynastoletnia Justyna Szafryńska oraz dwunastoletnia Barbara Samulewska, do których Matka Boża przemawiała w języku dla nich zrozumiałym, czyli po polsku. To jedyny taki przypadek w naszej historii, budujący naszą narodową tożsamość i stanowiąc również dzisiaj aktualne i uniwersalne przesłanie. Artystycznym  ich paradygmatem  będzie zaplanowane na listopad tego roku wielkie plenerowe widowisko religijno-patriotyczne przygotowywane na błoniach gietrzwałdzkich przez tarnowski Teatr Nie Teraz, wyreżyserowane przez jego dyrektora Tomasza A. Żaka, który brał udział w sobotnich uroczystościach w tamtejszym Sanktuarium. W tym roku, po Różańcu, Drodze Krzyżowej i nabożeństwie na Dniu Pokuty Narodowej w Gietrzwałdzie rozpoczęła się uroczysta Msza święta, której przewodniczył bp Jan Tyrawa. Niezwykle mocną, porywającą i podniosłą homilię wygłosił bp Józef Zawitkowski. Oto jej fragmenty.

Czytaj więcej...

Głuchy Tarnów

Szkoda, że w tak wielkim wydarzeniu muzycznym, znakomicie promującym Tarnów w szerokim świecie (co nie zdarza się zbyt często), uczestniczyło tak mało autochtonów i gości. Melomanów i koneserów kultury wysokiej (na jednym z przesłuchań doliczyłem się ich jeno 7!), których muzyczną mekką jest Kąśna Dolna z jej Centrum Paderewskiego, którego 77 rocznicę śmierci właśnie obchodzimy. Mowa o I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Józefa Władysława Krogulskiego, jaki w dniach 26-29 czerwca odbywał się w naszym mieście.. Dyrektorem artystycznym i inicjatorem konkursu jest pochodzący z Tarnowa Krystian Tkaczewski, znakomity wirtuoz fortepianu, laureat wielu konkursów pianistycznych na całym świecie. Konkurs rozpoczął się 24 czerwca recitalem fortepianowym Oxany Yablonowskiej w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach, a przesłuchania konkursowe obywały się  w tarnowskim teatrze od 26 do 28 czerwca, zaś sam Konkurs zakończył piątkowy koncert laureatów 29 czerwca. Do konkursu zgłosiło się czterdziestu sześciu młodych pianistów z czternastu krajów świata, którzy zmierzyli się w czterech kategoriach: „Mistrzowie fortepianu” (bez ograniczenia wiekowego), „Młode Talenty” (do 14 lat), „Młodzi Wirtuozi” (do 17 lat) i „Młodzi Artyści” (do 20 lat).  - Jako dyrektor artystyczny tego Konkursu i przewodniczący Jury – mówił dr Krystian Tkaczewski - aby podkreślić jego znaczenie, zaprosiłem do Tarnowa jako jurorów, najwybitniejszych muzyków i profesorów z USA, Izraela, Hiszpanii, Norwegii i Finlandii i Polski.

Czytaj więcej...

Notatnik

Taki tytuł nosi najnowszy tomik wierszy tarnowianki – artystki totalnej (w maju w nowo powstałej Galerii Bema20 pokazywała swoje oryginalne pseudograffiti) Jolanty Więcław, którego tarnowska prezentacja miała miejsce we czwartek 26 czerwca w modnej, a ostatnio uważanej za kultową, kawiarni Włóczykij przy Wielkich Schodach na starówce. W mocno kameralnym, jak na promocyjny event spotkaniu, wziął udział m.in. przedstawiciel wrocławskiej oficyny Librum Verbum wydawcy zbiorku, oraz najnowszy kandydat na prezydenta miasta Tomasz Olszówka. Był także inny tarnowski undergroundowy poeta Dariusz Marcinek oraz autor wstępu do Notatnika Dariusz Bugalski z radiowej trójki. Niezwykle wiersze bohaterki wieczoru czytała Magdalena Tryba, siostra znanej Aspirantki Natalii, zaś muzycznie oprawiła spotkanie  Elżbieta Anna Kołodziejczyk.  - Tropię, nie tropię, po prostu dokumentuję rzeczywistość. Jaka jest, każdy widzi. Pytań jest wiele...

Czytaj więcej...

OSOBLIWE DZIADY I ROK PRAW KOBIET

Czyli „Heroiny” w Teatrze Solskiego

„Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,
Co to będzie, co to będzie?”
 Dziady, Cz. II Autor: Adam Mickiewicz

„Heroiny” są ostatnią premierą w tarnowskim teatrze przed wakacjami - posumowuje tarnowska poetka i nasza stała wspólpracowniczka Justyna Babiarz. To ostatnia sztuka przedstawiana w sezonie, którego hasło przewodnie – Kobiety o kobietach – zostało w zeszłym roku wyznaczone jako tematyczny kierunek przez dyrektora artystycznego Teatru im. L. Solskiego – Marcina Hycnara. Prapremiera spektaklu odbyła się 17 czerwca 2018 r. Miałam przyjemność obejrzeć inscenizację w trakcie Zdearzeń, w piątek 22 czerwca. Chętnych na spotkanie z naszymi narodowymi bohaterkami w ich nowych odsłonach nie brakowało. Dzięki temu Mała Sala pękała w szwach. Niniejsze przedstawienie, spektakl muzyczny i tragikomedia w jednym, zostało stworzona z okazji stulecia nadania w naszym kraju kobietom praw wyborczych. Ponadto powstało ono dla tarnowskiego teatru na podsumowanie sezonu 2017/2018 i faktycznie okazało się być mocnym jego akcentem.

Czytaj więcej...