Valentine's Day

 Walentynki to coroczne święto zakochanych przypadające 14 lutego. Nazwa tego dzisiaj zdecydowanie komercyjnego święta zakochanych pochodzi od św. Walentego, zmarłego około 269 roku biskupa i męczennika, którego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest również tego dnia. W Tanowie, o czym wiedzą wszyscy, Św. Walenty ma swoją kapliczkę przy ul. Tuchowskiej, a zakochani, wzorem wielu innych polskich miast, Most Zakochanych nad Wątokiem przy ul. Nadbrzeżnej Dolnej, gdzie tradycyjnie gromadzą się walentynkowicze i zamykają swoje uczucia na kłódki.. Do Polski obchody walentynkowe trafiły w latach 90. XX wieku z kultury francuskiej i krajów anglosaskich, a także wraz z kultem świętego Walentego z Bawarii i Tyrolu. Część polskiego społeczeństwa krytykuje walentynki jako przejaw amerykanizacji, obcy polskiej kulturze i wypierający rodzime tradycje. Walentynki są też krytykowane za ich komercyjne i konsumpcjonistyczne nastawienie. Dla osób nie pozostających w związkach, tzw. singli (szczególnie określających się jako quirkyalone) walentynki mają charakter opresywny, związany z "tyranią bycia w związku" i piętnujący osoby żyjące w pojedynkę. Niezależnie od tych wszystkich asocjacji dedykujemy naszym Walentynkom apel – życzenie:  ”Przytul mnie życie/ zatrzymaj czas/ pozwól odetchnąć/ wszak władzę masz…” pióra tarnowskiej poetki Grażyny Pisz.

Czytaj więcej...

Antoni Sypek nie żyje...

Ta wiadomość lotem błyskawicy obiegła dziś rano, we czwartek 13 lutego, przedwalentynkowy Tarnów – Jego Tarnów… Miał 74 lata. Od dawna chorował, częste ostatnio pobyty w szpitalu przeplatały się z okresami względnej „stabilizacji” choroby toczącej jego organizm. Powiedzieć, że był historykiem miasta Tarnowa i regionu, działaczem społecznym i samorządowym oraz animatorem kultury, że był założycielem i prezesem Komitetu Opieki nad Starym Cmentarzem w Tarnowie (do niedawna organizował zbiórki na ratowanie jego nagrobków), że pisał książki o Tarnowie, jego szkołach, instytucjach, kawiarniach, osobach zasłużonych dla miasta i regionu, że był autorem niezliczonej liczby artykułów o historii Tarnowa i jego okolicy – to nic nie powiedzieć!  Sypek to człowiek – instytucja. Jego dorobek wydawniczy mógłby wystarczyć na kilka habilitacji. Odszedł jeden z ostatnich, co tak o historii swojej małej ojczyzny prawił… Niezrównany gawędziarz i facecjonista, erudyta, zakochany w górach i  niezwykle rodzinny (słynne jesienne rajdy)… mój przyjaciel!  

Czytaj więcej...

PO SĄSIEDZKU: VANDA

czyli
CZESKA OPERA O POLCE, KTÓRA NIE CHCIAŁA NIEMCA

Przedstawienia operowe zaprezentowane podczas tegorocznej edycji festiwalu Opera Rara zamyka kolejne – po inaugurującym święto miłośników opery trzy tygodnie temu SIGISMONDO Gioacchino Rossiniego – podsumowuje tę oryginalną imprezę nasza specjalna wysłanniczka Katarzyna Cetera, ciekawe polonicum: VANDA - wielka, monumentalna opera Antonína Dvořáka w pięciu aktach miała swoją polską prapremierę w ubiegłą sobotę w Krakowie, w surowej przestrzeni Teatru Łaźnia Nowa. Akcja utworu dzieje się w przedchrześcijańskim Krakowie. Czeskie libretto napisali Václav Beneš-Šumavský i František Zákrejs na podstawie opowiadania inżyniera Juliana Surzyckiego. Polską wersję tego dzieła wyreżyserowała Karolina Sofulak – ta laureatka Europejskiego Konkursu Reżyserii Operowej zrealizowała w Polsce głośnego „Fausta” Gounoda (Teatr Wielki w Poznaniu), pracuje jednak głównie za granicą, m.in w Royal Opera House, English National Opera, Opera Holland Park czy Opéra National de Bordeaux. Z niełatwą i bogatą partyturą zmierzyła się Sinfonietta Cracovia oraz prowadzący orkiestrę Jurek Dybał.

Czytaj więcej...

Powrót do Kabotynowa (3) - W blasku Jutrzenki

Sandały luzacko wystawały spod biurka. Przesławny Synonim, rezydent Kabotynowa, siedział właśnie w swym gabinecie, leniwie zerkając w telewizor, gdzie akurat leciała transmisja z sesji Bezradnych Miejskich. Działo się to zaś w czasie, w którym nikt nie wpadł jeszcze na pomysł, by wszyscy uczestnicy tych obrad mogli nakadzać się, nagradzać, naradzać i teatralnie okładać korespondencyjnie, a na ich miejscu, dla niepoznaki, znajdowałyby się monitory z głośnikami... Tymczasem Synonim zdecydowanym gestem stawiał właśnie ostatni klocek na misternej budowli stojącej na jego biurku – podobnie bowiem jak jego poprzednik, również i on skrycie marzył, by zostać Bobem Budowniczym. I wtedy nagle...

Czytaj więcej...

PO SĄSIEDZKU: CLAUDIO MONTEVERDI vs TEONIKI ROŻYNEK

czyli
PANIE NIEWDZIĘCZNE ZDEKONSTRUOWANE

IL BALLO DELLE INGRATE czyli po prostu BALET PAŃ NIEWDZIĘCZNYCH z muzyką Claudio Monteverdiego napisaną do libretta Ottavia Rinucciniego, powstał w początkach XVII wieku – pisze w swojej relacji Katarzyna Cetera, na zamówienie władcy Mantui, księcia Vinzenza Gonzagi z okazji wesela jego syna. Utrzymany w konwencji francuskich ballets de cour utwór stanowi rodzaj przewrotnego moralitetu, w którym antyczni bogowie – Wenus, Amor i Pluton – napominają kobiety „niewdzięczne”, czyli te, które gardzą miłością, by korzystały z życia i kochały namiętnie, bo inaczej czeka je ponury los w piekielnych czeluściach. No właśnie: sposób, w jaki mówi się tutaj o miłości, kobietach i ich powinnościach, może dzisiaj wzbudzać pewne wątpliwości…

Czytaj więcej...

Adam Bartosz – Tarnów, centrum cygańskiego świata

Kiedy kopią Żyda, to czuję się Żydem, kiedy kopią Cygana, czuję się Cyganem" – mówi Adam Bartosz, etnograf, antropolog, wieloletni dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie, który uczynił z Tarnowa jedno ze światowych centrów wiedzy o kulturze Romów, w interesującym wywiadzie przeprowadzonym przez Bartosza Staszczyszyna dla portalu Culture.pl  Jak to się stało, że Tarnów stał się jednym z najważniejszych miejsc kultury romskiej? Odpowiedź jest banalna – stało się tak dlatego, że ja tutaj jestem. Już na studiach interesował mnie temat Romów.  Myślę, że gdziekolwiek bym nie pracował jako muzealnik, starałbym się zainteresować ludzi tą kulturą. A że wylądowałem w Tarnowie, to właśnie tutaj zacząłem działać.

Czytaj więcej...

Prof. Kazimierz Braun: Co się stało z teatrem w XXI wieku?

Jestem często o to pytany. Sam zadaję sobie to pytanie - dywaguje na portalu pch24.pl i w swojej nowej książce pt. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.  prof. Kazimierz Braun: Co się stało z teatrem w XXI wieku?, gdy docierają do mnie wiadomości o kolejnych ekscesach na scenach polskich, i nie tylko polskich, gdy oglądam przedstawienia. Prawdę mówiąc, w ostatnich czasach wiele relacji z premier, każde pójście do teatru napawa mnie lękiem – czy nie zostanę obrażony, zaatakowany, czy nie będę odbiorcą wiadomości o katastrofie albo świadkiem walenia się pięknego, wysokiego gmachu teatru, jaki tak dobrze pamiętam, w jakim mieszkałem wiele lat, do którego sam dobudowywałem kolejne piętra. Zadaję więc sobie to pytanie: Co stało się z teatrem w XXI wieku? Odpowiadam: teatr zapomniał, że ma duszę.

Czytaj więcej...

PO SĄSIEDZKU: KAŻDY JEST ENOCHEM ARDENEM

czyli
OPERA RARA
POKAZUJE MĘSKI PUNKT WIDZENIA

Jest ich ośmiu. Wchodzą na scenę w dwóch grupach - pisze w swojej kolejnej relacji Katarzyna Cetera. Niosą latarnie, które oświetlają im drogę – ale pozwalają też ukryć twarze w ciemności. Nie – nie śpiewają. Recytują? Też nie. Enoch Arden to przecież melodramat skomponowany przez Richarda Straussa dla narratora i fortepianu w 1897 roku. Opowiadają historię Enocha Ardena – w trzech językach… i nie, właśnie nie po angielsku. Ta opowieść jest historią każdego z nich – gawędą takiego everymana: mężczyzny samotnego, kochającego, ufającego Bogu bezgranicznie… Okazuje się, że poemat Alfreda lorda Tennysona pochodzący z 1864 roku jest także zapisem emocji przeżywanych także przez mężczyzn żyjących w XXI wieku. To także ich historia – ośmiu mężczyzn w różnym wieku, pochodzących z różnych krajów, mówiących różnymi językami łączy jedno: każdy z nich jest dziś Enochem Ardenem.

Czytaj więcej...