Tarnowskie Rudery

To nazwa robiącej od jakiegos czasu furorę strony internetowej, tworzonej przez tajemniczego tarnowskiego blogera Michała, który fotografuje i w ciekawy sposób opisuje miejskie rudery na FanPage’u “Tarnowskie Rudery”. Jego prekursorska pasja wpisuje się w coraz popularniejszy na świecie tzw. urbex czyli nierzadko ekstremalną eksplorację pozostałości po cywilizacji post industrialnej. Jego "wyznawcy" wchodzą do nich jak duchy, by zebrać zupełnie unikatowe materiały, robią zdjęcia, kręcą filmy i wrzucają je następnie do sieci internetowej. Często są to ostatnie dokumenty, ślady historii, zanim tego typu budynki przestaną istnieć. Bywa niebezpiecznie, bo w takich eksploracjach nie wszystko się da przewidzieć. Konstrukcje w każdej chwili mogą się zawalić. Dlatego tak ważne jest trzymanie się żelaznych zasad. A jedną z nich jest właśnie bezpieczeństwo i minimalizowanie ryzyka. Tych ludzi połączyła miłość do nieznanego. Bo też nigdy nie wiadomo, co na takiej wyprawie może się wydarzyć. To też pewnie powoduje, że w Polsce coraz więcej ludzi zrzesza się w grupy urban exploration, inaczej urbex. Są wśród nich fotograficy i operatorzy kamer, wagabundy i ciekawscy poszukiwacze przygód. Miasto dla nich jest miejscem, które można odkryć na nowo. O ile jednak urbex za granicą uprawiany był od lat, to w Polsce ta moda jest zupełnie nowa. Ale już nie nowe jest samo zjawisko. Któż z nas, jeszcze będąc dzieckiem i jadąc na wakacje do babci, nie interesował się opuszczonym pałacem, lochami, starym browarem czy domem, w którym straszy? Od dzieciństwa uprawialiśmy urbex, nie wiedząc, że to się właśnie tak nazywa. Dopiero jednak w ostatnich latach stało się to trendy, a internet i rozwój świadomości spowodowały, że zaczęły się tworzyć grupy, społeczność internetowa, wymieniano zdjęcia, informacje, komentarze, dyskutowano. Wiele osób się uaktywniło z taką działalnością. Także w Tarnowie,  czym poniżej...

Czytaj więcej...

Romskie Dionizje

Chociaż podobno prawdziwych Cyganów już nie ma, to jednak raz w roku, w lipcu, organizowany przez Muzeum Okręgowe w Tarnowie i Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej Międzynrodowy Tabor Pamięci Romów - zdaje się temu zaprzeczać. Tegoroczny tabor będzie wyjątkowy, bo jak wykazują najnowsze badania naukowe mija okrągła rocznica rozpoczęcia w 1018 roku przez Romów wiecznej podróży - mówi Adam Bartosz, organizator Taboru. Pierwszy Tabor zorganizowany został w lipcu 1996 roku, 32 lata po tym, jak władze PRL zakazały Cyganom wędrowania po polskich drogach. Miał przypomnieć nie tylko tamten zakaz, lecz również zagładę narodu romskiego z rąk hitlerowców. Tarnów to miejsce szczególnie ważne dla polskich Romów, chociażby z racji jedynej na świecie stałej ekspozycji im poświęconej w Muzeum Okręgowym, którego były dyrektor Adam Bartosz jest znanym na świecie cyganologiem i organizatorem słynnych Taborów Pamięci, czy też projektów artystycznych promujących kulturę romską. To w Tarnowie powstały wydawnictwa, m.in. „Tarnowscy Romowie”, „Studia Romologica nr 7” czy unikalny elementarz romski. To tutaj działa znana romska kapela Kałe Perły, której menagerem jest tarnowski malarz Zygmunt „Santino” Sokołowski. Tegoroczna edycja tej unikalnej imprezy odbędzie się w dniach 26-29 lipca. W ciągu czterech lipcowych dni Miedzynarodowy Tabor Pamięci Romów odwiedzi Żabno, Szczurową i Borzęcin - miejsca zagłady Romów, zamordowanych w czasie II wojny światowej. Karawanie zabytkowych, nierzadko oryginalnych wozów, które wyruszają z Tarnowa, towarzyszy corocznie duże zainteresowanie mediów i mieszkańców miasta. Tegoroczną edycję będą obserwować dziennikarze i naukowcy z Japonii, Australii, Portugalii oraz USA. A swój udział w Taborze zapowiedzieli przedstawiciele diaspory romskiej z Polski, Słowacji, Niemiec, Szwecji Anglii, Ukrainy. Tabor przypomina nie tylko o romskiej martyrologii, ale także o romskich tradycjach, łączących się z dawnym, wędrownym stylem życia i z romską muzyką.

Czytaj więcej...

Kryzys czy spadek…

mniej wiary
mniej małżeństw
mniej powołań
 
Kilka dni temu "Gazeta Krakowska" uderzyła na trwogę, donosząc, że "Kryzys powołań dotarł na południe". Uzasadnieniem dla takiego wniosku jest według dziennika fakt, że do tarnowskiego Wyższego Seminarium Duchownego zgłosiło się w tym roku zaledwie dziesięciu kandydatów na księży. "Jeszcze kilka lat temu do egzaminów wstępnych do tarnowskiego seminarium przystępowało między 40 a 50 młodych mężczyzn" - przypomina gazeta i zwraca uwagę, że już w ubiegłym roku pragnienie przygotowywanie się do kapłaństwa w tym seminarium wyraziło jedynie 17 kandydatów, w 2016 - 36. W poprzednich latach liczba ta rzadko spadała poniżej 50. Seminarium tarnowskie słynęło z tego, że przygotowywało największą liczbę kleryków w skali polski. Diecezja tarnowska może poszczycić się wciąż największą liczbą wyświęconych kapłanów w Polsce. Jest ich ponad półtora tysiąca, z czego 50 pracuje na misjach w Afryce i Ameryce Południowej. - Spokojnie. Jest jeszcze drugi, wrześniowy termin naboru. Trzeba nieustannie modlić się o to, aby tych powołań było więcej - powiedział bp Andrzej Jeż, ordynariusz tarnowski. Jednak, jak pokazuje praktyka z poprzednich lat, we wrześniu na dodatkowe egzaminy zgłasza się jednak zdecydowanie mniej chętnych niż w lipcu. Jest to zazwyczaj jedynie kilka osób. Tomasz Królak, wiceprezes Katolickiej Agencji Informacyjnej twierdzi stanowczo, że raczej nie mamy do czynienia z incydentalną sytuacją w wiodącym dotychczas pod względem liczby alumnów seminarium duchownym w Polsce. Jego zdaniem do diecezji tarnowskiej dotarł kryzys wiary, który już wcześniej objął swoim zasięgiem inne rejony kraju, zwłaszcza te w centralnej i północnej Polsce. Warto zwrócić uwagę - Tomasz Królak nie mówi o kryzysie powołań. Mówi o kryzysie wiary w naszym kraju.

Czytaj więcej...

Idą zmiany w Instytucie Teatralnym!

Czy polska kultura zostanie wyrwana z łap barbarzyńców?

Nie dajmy się zwieść kanikule - dywaguje twórca Teatru Nie Teraz Tomasz A. Żak, znany rezyser i ceniony publicysta To wcale nie jest okres nic niedziania się. Właśnie Biuro Prasowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapowiedziało, że w najbliższym czasie ogłosi konkurs na stanowisko dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Kadencja obecnego dyrektora, pani Doroty Buchwald, upływa z końcem tego roku. Pozostaje mieć nadzieję, że tym razem finałem nie będzie to, co zdarzyło się w roku ubiegłym w efekcie konkursu dyrektorskiego w Narodowym Teatrze Starym w Krakowie. Tym bardziej, że Instytut może mieć i ma ogromny wpływ na teatr w Polsce i zdaje się być kluczową instytucją państwową dla uwolnienia Melpomeny z łap barbarzyńców. Kilka miesięcy temu wyraziłem opinię, że o takie właśnie zmiany w działaniach „dobrej zmiany” powinniśmy się wręcz modlić, bo „100-lecie odzyskania Niepodległości aż się prosi, aby ktoś (cała dywizja Ktosiów) w interesie Polski wyczyścił tę kulturalną stajnię Augiasza”. W kontekście wyborów samorządowych przypominałem, że najważniejszą bronią „totalnej opozycji” jest kultura, a przede wszystkim teatr. I oczywistym jest, że „lewica, wraz ze swymi zagranicznymi sponsorami i sojusznikami nie odpuści, a jej ewentualne zwycięstwo samorządowe, a w perspektywie parlamentarne, to ostateczny wyrok na Polskę i na naszą kulturę”.

Czytaj więcej...

Dorota Bałuszyńska-Srebro

Z elementów rzeczywistości buduję nowy świat

To pisarskie credo dzisiejszego gościa Miejskiej Biblioteki Publicznej Doroty Bałuszyńskiej-Srebro, bardzo dobrze oddaje istotę jej twórzości, zanurzonej także w historii Tarnowa. W siedzibie biblioteki przy ulicy Staszica w piątkowe popołudnie 20 lipca zgromadziło się liczne grono znajomych i przyjaciół pisarki aby uczestniczyć w promocji jej najnowszej książki „Czarowne opowieści". Będącej dość swobodną kontynuacją „Imiru”. To pełna humoru powieść przygodowa osadzona w świecie słowiańskiej mitologii i polskich baśni ludowych. Odkrywającej przed czytelnikiem bogactwo Wiary Przyrodzonej, w której każde zjawisko przyrody, każdy deszcz, śnieg czy wiatr miały swojego Stworza, a w welańskich Zaświatach na swoich Tynach – jak na Olimpie – zasiadali bogowie i popijali sołwę dającą nieśmiertelność. Odkrywana na nowo przez Dorotę Bałuszyńską-Srebro wiara naszych przodków jest przestrzenią dla wartkiej opowieści, której bohaterowie są nam niezwykle bliscy – bo chociaż od czasu modlitw w świętych gajach minęły wieki, to charakter Słowian pozostał niezmienny. Dorota Bałuszyńska-Srebro jest absolwentką Filologii Polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim (specjalność teatrologia) oraz Reżyserii Teatrów Dzieci i Młodzieży w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie, Filia we Wrocławiu. Na początku swojej drogi zawodowej pracowała jako nauczyciel języka polskiego i reżyser teatrów dziecięcych i młodzieżowych. Od kilku lat zajmuje się twórczością literacką.

Czytaj więcej...

Bawmy się!

Jazzowy Rynek, Amfiteatr - Scena eXperymentalna, Centrum Sztuki Mościce - Muzyczne tarasy, Sala Lustrzana - Koncerty letnie, to najważniejsze imprezy muzyczne tegorocznego lata w Tarnowie. Od jutra, do tego ekskluzywnego grona dołącza kolejny projekt: „Tarnów Polskiej Piosenki Festival 2018”, którego ubiegłoroczna pierwsza edycja uznana została za najlepszą imprezę plenerową lata. Przez cztery kolejne dni, od czwartku 19 do niedzieli 22 lipca, na tarnowskim Rynku prezentować się będą znane i mniej znane zespoły muzyczne, a imprezę zakończy w niedzielę koncert Maryli Rodowicz. Projekt drugiej edycji wydarzenia muzycznego „Tarnów Polskiej Piosenki Festival 2018” został zgłoszony do Budżetu Obywatelskiego Małopolski. Dzięki zaangażowaniu mieszkańców subregionu tarnowskiego, udało się uzyskać finansowanie województwa, a zadanie zostało zlecone do realizacji Muzeum Okręgowemu w Tarnowie – Instytucji Kultury Województwa Małopolskiego. Współorganizatorem imprezy jest radio RDN Małopolska. Podczas tegorocnego festiwalu odbędzie się konkurs DemoGraMY skierowany do młodych muzyków, chcących zaistnieć na profesjonalnej scenie muzycznej. Szansę na zaprezentowanie się na profesjonalnej scenie dostaną młode zespoły:  Dreamheart, See You Later, Kuba Zaborski, Egzotyczny Dandys Paryskich Bulwarów, Mercurius, Harissa. Koncerty gwiazd rozpocznie natomiast zespół młodych muzyków Need More Clouds, na scenie pojawi się także m.in. zespół Złoty Maanam, Sarsa -  młoda wokalista, gwiazda muzyki pop, autorka tekstów i kompozytorka, tarnowski zespołu Hush, którego liderem jest Rafał Huszno, wystąpi Mateusz Ziółko, Natalia Kukulska i Paweł Stasiak z zespołem Papa D. Gwiazdą wieczoru kończącego festiwal będzie ponadczasowa Maryla Rodowicz. Jednym słowem: różne gatunki muzyczne i różne epoki – festiwal skonstruowany jest tak, by każdy znalazł coś dla siebie.  Wszak są wakacje...

Czytaj więcej...

Plac Sobieskiego: Teren prywatny

czyli „Zemsta” po tarnowsku.

Chociaż plac Sobieskiego w centrum Tarnowa powszechnie uważany jest za przestrzeń publiczną, to jak donosi Bartłomiej Maziarz - reporter Radia Kraków, formalnie część placu należy do  właściciela przylegającej kamienicy. Konkretnie chodzi o działkę w kształcie trójkąta, która ma powierzchnię 350 m kw. Batalię o ten skrawek toczą prywatni właściciele z miastem. Magistrat stara się zasiedzieć ten teren. Spór wyszedł na jaw podczas niedawnej... awantury o kwiatki, konkretnie begonie,  i coraz bardziej się zaostrza.  Widząc zaniechania w należytym utrzymaniu tego terenu miasto zleciło posadzenie w wyznaczonym miejscu kwiatków. Wtedy właściciel wezwał policję. Kwiatki należące do miasta zostały wyrwane i zniknęły. Dlatego urzędnicy powiadomili policję o kradzieży. Właściciel, notabene zajmujący się m.in. projektowaniem i urządzeniem zieleni, posadził tam krzewy. Niedawno na lampach ustawionych na placu Sobieskiego pojawiły się tabliczki: "Teren Prywatny. Zakaz handlu". Jednak wkrótce  zostały zdemontowane. Poza tym formalnie plac Sobieskiego jest... drogą publiczną. "Przepisy są takie, że właścicielem dróg publicznych może być tylko i wyłącznie skarb państwa albo samorząd, a nie osoby prywatne" – tłumaczy magistracki radca prawny. No cóż, mocium panie – chciałoby się zakrzyknąć – hej Gerwazy! Daj gwintówkę, niechaj strącę tę makówkę… A tak w ogóle, to: słuchać hadko!

Czytaj więcej...

„Z Maryją otwieramy się na działanie Ducha świętego”

To hasło tegorocznego, tygodniowego odpustu w sanktuarium MB Szkaplerznej w Tarnowie na Burku, który rozpoczyna się jutro w niedzielę 15 lipca i potrwa do kolejnej niedzieli 22 lipca. Tygodniowe uroczystości wypełniają msze święte, nowenny i nieszpory, Godzinki Szkaplerzne i procesje, odprawiane w kaplicy polowej na dziedzińcu kościelnym. Codziennie też odbywają się przyjęcia do Bractwa Szkaplerza Świętego, średnio jest to około 200 osób dziennie. Podczas odpustu Sanktuarium nawiedza ponad 20 tyś. pielgrzymów. W tym czasie modlimy się w intencji m.in. za misje i misjonarzy, za młodych i dzieci, będzie dzień modlitw o powołania, za starszych i chorych, za rodziny, będzie dzień modlitw za Ojczyznę. – Czas odpustu pozwala nam umocnić się w wierze i rozwinąć duchowo, aby z każdym dniem stawać się coraz lepszym i dawać świadectwo – mówi ks. Piotr Mamak, proboszcz parafii i kustosz sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Tarnowie. Przewodnikiem duchowym tegorocznego odpustu będzie ks. Artur Ważny, diecezjalny moderator Dzieła Nowej Ewangelizacji. Przedmiotem kultu w tarnowskim sanktuarium jest słynący łaskami obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, powszechnie zwany obrazem Matki Bożej Szkaplerznej. Prawdopodobnie obraz pochodzi z wieku XVI, lecz już nie ma żadnych informacji na temat malarza. Nie ma też żadnych materiałów mówiących o pochodzeniu cudownego wizerunku Matki Bożej. Stało się tak dlatego, że w czasie pożarów, które nawiedzały kościół katedralny, zostały zniszczone cenne dokumenty odnoszące się do historii tak kościółka jak i obrazu. Jeszcze nie opadł kurz na pątniczych szlakach wiodących do pobliskiego Tuchowa, gdzie przed tygodniem zakończył się Wielki Odpust Maryjny, a już kolejne święte miejsce wzywa do modlitewnej refleksji. 

Czytaj więcej...