Święto ludzi sceny

W tym roku po raz 56. obchodzimy, jak zawsze 27 marca, Międzynarodowy Dzień Teatru. Święto to zostało ustanowione z inicjatywy Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI) w roku 1961 dla upamiętnienia inauguracji w Paryżu w 1957 roku Teatru Narodów – festiwalu, na którym spotkały się zespoły z obu stron „żelaznej kurtyny”. Od tego czasu Dzień Teatru jest obchodzony co roku przez ponad sto narodowych ośrodków ITI na całym świecie. Z tej okazji co roku publikowane jest orędzie wybitnego człowieka teatru adresowane do całego „teatralnego świata”. Pierwsze takie przesłanie napisał w 1962 roku Jean Cocteau. Przed rokiem jego autorem był Anatolij Wasiljew, zaś dwa lata temu Krzysztof Warlikowski. Międzynarodowemu orędziu towarzyszą również lokalne przesłania. Dla polskich twórców napisała je w 2016 roku Anna Augustynowicz.Teatr wszystko przetrzyma, jest drogą do uratowania człowieka – podkreślają Isabelle Huppert i Leszek Mądzik w swoich orędziach z okazji tegorocznego Międzynarodowego Dnia Teatru. Z okazji święta ludzi sceny w wielu teatrach Polsce realizowane jest projekt: „Dotknij teatru". W dniach od 27 marca do 3 kwietnia odbywają się liczne spektakle, akcje plenerowe, wystawy, koncerty, performance i spotkania z ludźmi teatru. Znany w całej Polsce tarnowski Teatr Nie Teraz świętował w objeździe na Dolnym Śląsku ze spektaklem „Wyklęci”. Zaś w teatrze im. L. Solskiego z okazji Dnia Teatru dano premierę „Hamleta”, na którą nasza redakcja po raz pierwszy nie dostała zaproszenia /!/. A ponieważ najbliższy po premierze spektakl dla zwykłej publiczności /nie licząc kilku spektakli dla szkół o godz. 10 rano/, zaplanowano dopiero na 18 maja na godz. 18 więc nie prędko przeczytacie o nim na naszych łamach. I pewnie o to chodziło… .

Czytaj więcej...

Melo-deklamacja wierszy poety Tchonia

„Muzyka jest reminiscencją niebiańskiego błogosławieństwa.”
Autor: Platon

Poezja śpiewana i recytacja wierszy z podkładem muzycznym, którą, na wzór rapowania czyli melorecytacji, w celu rozbudzenia wyobraźni czytelnika, pozwoliłam sobie nazwać tutaj melo-deklamacją, dodaje liryce niezakłamanego uroku oraz mocy przekazu. Zjawisko to wykorzystuje się więc z powodzeniem w sztuce od niepamiętnych czasów. Natomiast fakt ten staje się z kolei tym samym potwierdzeniem przytoczonych przeze mnie we stępie do niniejszego artykułu sentencji starożytnego, ateńskiego filozofa.  Wymowa liryki owiana jest zawsze pewną dozą tajemniczości; a odpowiednio dobrana, nastrojowa muzyka, stanowiąca tło do pięknych słów, konstruuje mianowicie wokół nich i – równocześnie – wraz z nimi ciekawą aurę. Poszerza ponadto możliwość zwiększania ilości tworzonych i odbieranych interpretacji literackich dzieł, jak również grono zainteresowanych tymi, pełnymi ważnej wymowy utworami, osób. Sama poezja natomiast zdobywa w ten sposób szansę posiadania coraz większej liczby reinkarowanych w coraz to nowszym kontekście istnień. Podobnie zresztą jak dzieje się wtedy, kiedy znajdzie się ona w połączeniu z przekazem sztuki wizualnej; czego efekty podziwiać możemy na przykład w działalności artystycznej tarnowskiego poety i grafika – Maksymiliana Tchonia (Maracasa).

Czytaj więcej...

Świat jest teatrem, aktorami ludzie którzy kolejno wchodzą i znikają...

Na pokazy spektakli Królewskiego Teatru Narodowego w Londynie (Royal National Theatre), znanego powszechnie jako National Theatre, będącego kulturalną wizytówką Wielkiej Brytanii, musimy się – póki co – wybrać do Krakowa lub Rzeszowa. Ale może – pisze Katarzyna Cetera, w oczekiwaniu na tarnowską premierę HAMLETA – warto. National Theatre jako scena narodowa ma bowiem w swoim repertuarze głównie adaptacje dzieł Szekspira, ale również inne utwory klasyczne – i to zarówno obce, jak i rodzime – a także dramaty współczesne. Zespół NT przygotował dotychczas ponad 800 premier, w każdym sezonie daje ponad tysiąc przedstawień dla ponad półmilionowej publiczności (nie licząc widzów, którzy oglądają transmisje kinowe na całym świecie). Obecnie na deskach brytyjskiej sceny narodowej występuje zespół liczący 150 aktorów.

Czytaj więcej...

Amfiteatr "Zacisze"

Amfiteatr letni powstał w okresie międzywojennym jako ośrodek społeczny Zacisze. Teren należał do Tarnowskiej Kasy Oszczędności. Organizacja Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet zorganizowała tam miejsce, w którym można było napić się kawy, mleka, a nawet zagrać w brydża.  W 1955 roku teren został wydzierżawiony i zagospodarowany przez Fabrykę Silników Elektrycznych "Tamel". Powstał wtedy z inicjatywy Jana Preissa pierwszy, prowizoryczny amfiteatr z drewnianą muszlą. Został wybudowany według projektu m.in. Wincentego Ścigalskiego.  W latach 1966-1967 przebudowano go według bardzo wysoko ocenianego wówczas projektu znanego tarnowskiego architekta  Otto Schiera (autora m.in. poprzedniej przebudowy tarnowskiego teatru), postawiono żelbetową muszlę koncertową z orchestrionem i zapleczem. Amfiteatr oddano do użytku w lipcu 1967 roku. Obiekt posiadał 1670 miejsc siedzących, zadaszoną scenę wraz z garderobami i zapleczem technicznym, i do 1980 roku stanowił część Domu Kultury "Tamel". W 1992 roku właścicielem obiektu został miejski samorząd, który przekazał go Tarnowskiemu Centrum Kultury. Amfiteatr miał już swoje lata, ale na nowo stał się miejscem wydarzeń kulturalnych Tarnowa. Gościły w nim polskie gwiazdy, najlepsze kabarety, organizowano w nim  kino letnie, pierwsze tarnowskie dyskoteki i Dni Tarnowa, festiwale, turnieje brydżowe i szachowe oraz targi. Kiedyś tętniło w nim życie… Teraz hula jeno wiatr. No, może z wyjątkiem organizowanych latem z inicjatywy Prezydenta Romana Ciepieli sobotnich potańcówek, na resztówce tego, co jeszcze po niegdysiejszej wizytówce miasta zostało. Aliści idzie nowe, a wraz nim zapowiedzi gruntownej rewitalizacji i modernizacji tego kultowego dla tarnowian miejsca. I jak to u nas bywa, kiedy magistrat uruchomił odpowiednie procedury, nadciągnęło obywatelskie tsunami z licznymi protestami i kontrowersjami… . 

Czytaj więcej...

MUST-SEE, czyli Trzy Razy Kraków

Moje teatralne wyprawy do Krakowa - relacjonuje Katarzyna Cetera, zaowocowały ostatnio wrażeniami, których się już chyba nie spodziewałam. Niby karnawał skończył się już kilka tygodni temu, niby przedwiośnie miłościwie nam zapanowało, ale zarówno na bociany jak i na jaskółki jest chyba trochę za wcześnie – czasem też wiatr chłodny, przenikliwy się jeszcze zdarza… A tu proszę! Niespodzianka. Dawniej po takie emocje jeździłam do Zakopanego. Tym razem jednak odwiedziłam Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej oraz PWST. I choć wyprawy do Krakowa w środku tygodnia wiążą się dla mnie ze znacznym skróceniem czasu przeznaczonego na sen – w skrajnym przypadku do czterech godzin – ani przez chwilę nie żałuję, przeciwnie. Każdemu teatromanowi taki amok polecam.

Czytaj więcej...

Kochajcie poetów!

Prawie niepostrzeżenie minął w naszym galicyjskim miasteczku kolejny Światowy Dzień Poezji – święto obchodzone corocznie 21 marca, ustanowione przez UNESCO jesienią 1999 roku. Główne uroczystości tego święta odbywają się w Paryżu. Celem tego dnia jest promocja czytania, pisania, publikowania i nauczania poezji na całym świecie. UNESCO zadeklarowało, że ten dzień ma "dać nowy impuls, aby docenić poezję oraz poprzeć krajowe, regionalne i międzynarodowe ruchy poetyckie". Wszak to właśnie poezja jest niekwestionowaną obserwatorką i komentatorką życia we wszystkich jego przejawach. I nadal otwartym pozostaje pytanie: czy tylko w jednym dniu w roku mamy kochać poetów i poezję? Na pewno nie, ale to miły zwyczaj, tym bardziej, że połączony z rozpoczęciem kalendarzowej wiosny. A poza tym, wszystko po staremu - tomiki poetyckie nadal ukazują się w małych, by nie rzec śladowych, nakładach, i jeszcze nie zdarzyło się, by były na liście bestsellerów przez wiele miesięcy. I mało kto pamięta,że wiersze będące mową wiązaną czyta się inaczej: Głośno - by wsłuchać się w słowo, usłyszeć rytm. Cicho, prześlizgując się oczami po słowach; wracając do niektórych fraz. Szybko jak osoba głodna, która łapczywie rzuca się na ukochaną strawę. Leniwie przemierzając rząd słów, zatrzymując się na pogawędkę z twórcą. W skupieniu przeżywając obrazy słowem malowane, dźwiękiem zaznaczone. Gromadnie, by wszyscy usłyszeli. Poezja może łączyć ludzi, a nawet skłaniać ich do działania. Kiedyś, bywało, że szła na barykady. Kiedyś była drugą twarzą duszy... Teraz co najwyżej ładnie kłamie... . 

Czytaj więcej...

Operowo i musicalowo w CSM

To była niezapomniana podróż muzyczna przez historie miłosne najpopularniejszych operetek i musicali. A wszystko to za sprawą gali najpiękniejszych arii operowych i operetkowych w wykonaniu Solistów Narodowego Teatru Opery i Baletu w Odessie, orkiestry, par baletowych oraz chóru, która odbyła się w sobotę 18 marca o godz. 17:00 w Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie. Podczas koncertu mogliśmy podziwiać najlepszych wykonawców: solistów, muzyków, tancerzy baletowych oraz chórzystów – łącznie ponad 50-osobowy zespół artystyczny. W programie koncertu nie zabrakło znanych i lubianych arii operowych i operetkowych oraz tradycyjnych pieśni narodowych Ukrainy. Zachwyt publiczność wzbudził szczególnie repertuar musicalowy oprawiony baśniowej urody kostiumami oraz brawurowymi tańcami baletu. Narodowy Teatr Opery i Baletu to obecnie najstarszy teatr obwodu odeskiego Ukrainy. Jego siedzibą jest najbardziej rozpoznawalny budynek Odessy pochodzący z 1887 roku, zaliczany do najpiękniejszych i najlepszych teatrów operowych w Europie. Artyści na co dzień pracujący w teatrze to muzycy, soliści i tancerze prezentujący najwyższy poziom, biorący udział w licznych projektach międzynarodowych. Czy może być coś piękniejszego niż uczucia wyrażane tańcem, muzyką i śpiewem? Z pewnością odpowiedz na to pytanie znaleźli uczestniczy sobotniej gali, gorąco oklaskukjący ukraińskich gości.

Czytaj więcej...

Bogu, co boskie - cesarzowi, co cesarskie ... .

- Jeśli Sejm będzie podejmował kolejne takie uchwały /jak ta o objawieniach fatimskich w setną ich rocznicę - red.wp.pl/, to koniec końców Episkopat Polski nie będzie nam już potrzebny. Kompetencje władzy duchowej przejmie w pełni świecka władza ustawodawcza. Bo komu w katolickim kraju potrzebny ten parszywy rozdział Kościoła od państwa? - prowokacyjnie mówi o. Paweł Gużyński, dominikanin w głośnym i mocno kontrowersyjnym wywiadzie dla Wirtualnej Polski.  - Mówiąc wprost, to bardzo zły pomysł. Polityczne lub społeczne zaangażowanie katolików na forum parlamentu nie powinno polegać na inicjowaniu aktów kultu religijnego. A jest takim okazywanie czci Matce Bożej Fatimskiej. Od posłów oczekuje się, że będą stanowili dobre prawo. Między innymi takie, które zapewnia wspólnotom religijnym swobodę kultu publicznego. Inicjatywa grupy parlamentarzystów, o jakiej tu mówimy, stanowi typowy przykład tego, co od dawna nazywam przerostem pobożności nad kompetencją. Jest to jaskrawa niekompetencja posłanek i posłów, którzy mylą rolę i funkcję parlamentarzysty z rolą i funkcją proroka religijnego.  A my /red.tkk/ przypominamy, że Jezus nauczał wszędzie - nawet w synagodze. A ta, prócz swojej roli jako miejsce modlitw, była również miejscem spotkań i politycznych rozważań.

Czytaj więcej...